Hoàn cảnh sáng tác Kiều ở Lầu Ngưng Bích: Một phân tích về tâm trạng và nghệ thuật
Nàng Kiều, với vẻ đẹp nghiêng nước nghiêng thành và tài năng lỗi lạc, là một trong những nhân vật văn học bất tử của nền văn học Việt Nam. Truyện Kiều, tác phẩm bất hủ của Nguyễn Du, đã khắc họa một cách chân thực và cảm động số phận bi thương của nàng Kiều, từ cuộc đời vinh hoa phú quý đến những năm tháng lưu lạc đầy cay đắng. Trong số những cảnh ngộ éo le của Kiều, cảnh nàng ở Lầu Ngưng Bích là một trong những đoạn thơ đầy ám ảnh và gợi nhiều suy ngẫm về tâm trạng và nghệ thuật của Nguyễn Du.
Tâm trạng của Kiều ở Lầu Ngưng Bích
Cảnh Kiều ở Lầu Ngưng Bích là một bức tranh bi thương về tâm trạng của nàng. Nàng bị giam cầm trong lầu cao, nơi mà "gió cuốn mặt trời, mưa buông mái hiên", như một lời khẳng định về sự cô đơn, bế tắc của Kiều. Nàng nhớ về quá khứ huy hoàng, về gia đình, về người yêu, về cuộc sống hạnh phúc mà nàng đã từng có. Nỗi nhớ ấy được thể hiện qua những câu thơ đầy ám ảnh:
> "Buồn trông cửa bể chiều hôm,
> Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
> Buồn trông ngọn nước mới sa,
> Hoa trôi man mác biết là về đâu?"
Kiều nhìn ra biển khơi mênh mông, nhìn những cánh buồm xa xa, nhìn dòng nước chảy xiết, tất cả đều gợi cho nàng những nỗi buồn da diết. Nàng nhớ về Kim Trọng, nhớ về cuộc sống hạnh phúc mà nàng đã từng có, nhớ về gia đình, về quê hương. Nỗi nhớ ấy như một ngọn lửa âm ỉ cháy trong lòng nàng, không bao giờ tắt.
Nghệ thuật miêu tả tâm trạng của Kiều
Nguyễn Du đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật để miêu tả tâm trạng của Kiều ở Lầu Ngưng Bích. Đó là nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh, nghệ thuật đối thoại nội tâm.
Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình được thể hiện rõ nét trong những câu thơ miêu tả cảnh vật. Cảnh vật ở Lầu Ngưng Bích được miêu tả một cách buồn bã, ảm đạm, gợi lên nỗi buồn sâu thẳm trong lòng Kiều. Cảnh vật như một tấm gương phản chiếu tâm trạng của nàng.
Nghệ thuật sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh cũng góp phần tạo nên sức lay động của đoạn thơ. Nguyễn Du sử dụng những từ ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm, như "gió cuốn mặt trời", "mưa buông mái hiên", "thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa", "hoa trôi man mác", "ngọn nước mới sa", ... Những từ ngữ này tạo nên một bức tranh đầy màu sắc, gợi lên những cảm xúc sâu sắc trong lòng người đọc.
Nghệ thuật đối thoại nội tâm được thể hiện qua những câu thơ miêu tả tâm trạng của Kiều. Nàng tự hỏi mình, tự trách mình, tự an ủi mình. Những câu thơ ấy như những lời tâm sự của Kiều, giúp người đọc hiểu rõ hơn tâm trạng của nàng.
Kết luận
Cảnh Kiều ở Lầu Ngưng Bích là một trong những đoạn thơ hay nhất trong Truyện Kiều. Nguyễn Du đã miêu tả một cách chân thực và cảm động tâm trạng của Kiều, tâm trạng của một người con gái tài sắc vẹn toàn nhưng lại phải chịu đựng những nỗi đau khổ, bất hạnh. Đoạn thơ là một minh chứng cho tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du, một tài năng đã tạo nên một kiệt tác bất hủ của nền văn học Việt Nam.