Phân tích nghệ thuật kể chuyện trong các truyện truyền thuyết lớp 6
Truyện truyền thuyết là một thể loại văn học dân gian độc đáo, mang trong mình những giá trị văn hóa và lịch sử vô cùng to lớn. Những câu chuyện truyền thuyết được lưu truyền qua nhiều thế hệ, trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của con người. Trong chương trình Ngữ văn lớp 6, học sinh được tiếp cận với những câu chuyện truyền thuyết tiêu biểu, từ đó khám phá những nét đặc sắc về nghệ thuật kể chuyện trong thể loại này.
Nghệ thuật xây dựng nhân vật
Truyện truyền thuyết thường xây dựng những nhân vật mang tính điển hình, đại diện cho những ước mơ, khát vọng của con người. Những nhân vật này thường là những người anh hùng, có tài năng phi thường, sức mạnh vô địch, hoặc là những người có phẩm chất tốt đẹp, được nhân dân tôn sùng. Ví dụ như trong truyện "Thánh Gióng", nhân vật Gióng là một người anh hùng tiêu biểu, đại diện cho sức mạnh và lòng yêu nước của dân tộc. Gióng được miêu tả là một người có sức mạnh phi thường, có thể đánh bại giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước. Hay trong truyện "Sự tích Hồ Gươm", nhân vật Lê Lợi là một vị vua anh minh, tài giỏi, đã lãnh đạo nhân dân đánh đuổi giặc Minh, giành độc lập cho đất nước.
Nghệ thuật sử dụng yếu tố kì ảo
Yếu tố kì ảo là một trong những yếu tố đặc trưng của truyện truyền thuyết. Những yếu tố kì ảo được sử dụng một cách khéo léo, tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn cho câu chuyện. Ví dụ như trong truyện "Thánh Gióng", Gióng được miêu tả là một đứa trẻ được sinh ra từ một người phụ nữ hiếm muộn, sau đó lớn lên một cách thần tốc, có sức mạnh phi thường. Hay trong truyện "Sự tích Hồ Gươm", thanh gươm thần được miêu tả là một vật báu, có khả năng giúp Lê Lợi đánh thắng giặc Minh. Những yếu tố kì ảo này không chỉ tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện mà còn thể hiện ước mơ, khát vọng của con người về một thế giới tốt đẹp, công bằng.
Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ
Ngôn ngữ trong truyện truyền thuyết thường sử dụng những câu văn ngắn gọn, súc tích, giàu hình ảnh, giàu tính biểu cảm. Những câu chuyện truyền thuyết thường sử dụng những câu văn có vần, có điệu, tạo nên sự nhịp nhàng, uyển chuyển cho câu chuyện. Ví dụ như trong truyện "Thánh Gióng", câu văn "Gióng vươn vai một cái, bỗng biến thành tráng sĩ, oai phong lẫm liệt" đã sử dụng những từ ngữ giàu hình ảnh, tạo nên sự hùng tráng, oai vệ cho nhân vật Gióng. Hay trong truyện "Sự tích Hồ Gươm", câu văn "Rùa vàng hiện lên, đòi lại thanh gươm" đã sử dụng những từ ngữ giàu tính biểu cảm, tạo nên sự linh thiêng, huyền bí cho câu chuyện.
Nghệ thuật xây dựng cốt truyện
Cốt truyện trong truyện truyền thuyết thường đơn giản, dễ hiểu, nhưng lại rất hấp dẫn, lôi cuốn. Những câu chuyện truyền thuyết thường xoay quanh những sự kiện lịch sử, những nhân vật anh hùng, những truyền thuyết về nguồn gốc, về phong tục tập quán của dân tộc. Ví dụ như truyện "Thánh Gióng" kể về câu chuyện người anh hùng Gióng đánh giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước. Hay truyện "Sự tích Hồ Gươm" kể về câu chuyện Lê Lợi trả gươm thần cho Rùa vàng, thể hiện lòng biết ơn của dân tộc đối với những người có công với đất nước.
Truyện truyền thuyết lớp 6 là một kho tàng văn học vô cùng quý báu, mang trong mình những giá trị văn hóa và lịch sử to lớn. Qua việc phân tích nghệ thuật kể chuyện trong các truyện truyền thuyết, học sinh có thể hiểu rõ hơn về giá trị của thể loại văn học này, đồng thời nâng cao khả năng cảm thụ văn học, phát triển năng lực ngôn ngữ và tư duy.