Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập: Ví dụ từ một số huyện vùng cao Lạng Sơn.
Văn hóa, di sản của mỗi dân tộc là vốn quý, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa riêng, là động lực cho sự phát triển bền vững của đất nước. Việt Nam là quốc gia đa dân tộc với 54 dân tộc anh em, mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa đặc trưng, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa Việt Nam. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay, việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số, đặc biệt là ở các huyện vùng cao, vùng sâu, vùng xa như Lạng Sơn là vấn đề cấp thiết, đòi hỏi sự quan tâm, chung tay của cả cộng đồng. Bài viết này sẽ phân tích những thuận lợi, thách thức trong công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập, đồng thời đưa ra một số giải pháp khả thi dựa trên ví dụ từ một số huyện vùng cao Lạng Sơn. <br/ > <br/ >#### Nét đặc sắc văn hóa các dân tộc thiểu số vùng cao Lạng Sơn <br/ > <br/ >Lạng Sơn là tỉnh miền núi biên giới phía Bắc, nơi cư trú của nhiều dân tộc thiểu số như Tày, Nùng, Dao, Sán Chay... Mỗi dân tộc đều có những nét văn hóa đặc sắc riêng, thể hiện qua trang phục, ngôn ngữ, phong tục tập quán, tín ngưỡng, lễ hội... Ví dụ, đồng bào Tày nổi tiếng với Then, sli, lượn, đồng bào Nùng với hát sli, lượn, đồng bào Dao với các điệu hát Soong hao, Páo dung... Bên cạnh đó, các lễ hội truyền thống như Lồng tồng của người Tày, Nùng; hội Xuống đồng của người Dao... là dịp để đồng bào các dân tộc giao lưu, gặp gỡ, thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng. <br/ > <br/ >#### Thách thức trong bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập <br/ > <br/ >Bên cạnh những thuận lợi, công tác bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Sự giao thoa văn hóa mạnh mẽ từ bên ngoài có thể tác động, làm mai một bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số. Đặc biệt, đời sống kinh tế của người dân một số vùng còn nhiều khó khăn, dẫn đến việc đầu tư cho bảo tồn và phát huy văn hóa chưa được chú trọng. Bên cạnh đó, công tác truyền dạy văn hóa truyền thống cho thế hệ trẻ còn nhiều hạn chế, dẫn đến nguy cơ văn hóa truyền thống bị mai một. <br/ > <br/ >#### Bài học kinh nghiệm từ một số huyện vùng cao Lạng Sơn <br/ > <br/ >Trước những thách thức đặt ra, một số huyện vùng cao Lạng Sơn đã có nhiều nỗ lực trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số. Điển hình như huyện Tràng Định đã thành lập các câu lạc bộ hát then, sli, lượn, thu hút đông đảo người dân tham gia. Huyện Bình Gia lại chú trọng khôi phục và bảo tồn các làng nghề truyền thống, tạo sinh kế cho người dân, đồng thời góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Hay như huyện Cao Lộc đã và đang đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng gắn với quảng bá văn hóa các dân tộc thiểu số, thu hút du khách trong và ngoài nước. <br/ > <br/ >#### Giải pháp bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập <br/ > <br/ >Để bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập, cần có sự chung tay của cả cộng đồng. Cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ về tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ, khuyến khích các hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số. Đồng thời, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số, tạo điều kiện cho văn hóa truyền thống tiếp cận với đông đảo công chúng. <br/ > <br/ >Tóm lại, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số trong bối cảnh hội nhập là vấn đề quan trọng, cần có sự chung tay của cả cộng đồng. Những bài học kinh nghiệm từ một số huyện vùng cao Lạng Sơn cho thấy, với sự nỗ lực của chính quyền địa phương và người dân, việc bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc thiểu số sẽ đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. <br/ >