Sự khác biệt giữa thì quá khứ đơn bị động và thì quá khứ đơn chủ động trong tiếng Anh
Trong mê cung ngữ pháp tiếng Anh, thì quá khứ đóng vai trò then chốt trong việc tái hiện lại các sự kiện đã diễn ra. Trong số các thì quá khứ, thì quá khứ đơn lại càng nổi bật với hai dạng thức: bị động và chủ động. Mặc dù cả hai đều diễn tả hành động đã hoàn thành trong quá khứ, nhưng sự khác biệt tinh tế giữa chúng lại nằm ở trọng tâm của câu và cách thức thông tin được truyền tải.
Chức năng của thì quá khứ đơn bị động và chủ động
Thì quá khứ đơn chủ động được sử dụng khi chúng ta muốn nhấn mạnh hành động và chủ thể thực hiện hành động đó. Ví dụ, trong câu "Cô ấy đã viết một cuốn sách", trọng tâm được đặt vào hành động "viết" và chủ thể "cô ấy". Ngược lại, thì quá khứ đơn bị động lại tập trung vào đối tượng chịu tác động của hành động. Câu "Cuốn sách được viết bởi cô ấy" minh chứng cho điều này, khi trọng tâm được chuyển sang "cuốn sách" - đối tượng chịu tác động của hành động "viết".
Cấu trúc câu của thì quá khứ đơn bị động và chủ động
Sự khác biệt rõ ràng nhất giữa hai dạng thức này nằm ở cấu trúc câu. Thì quá khứ đơn chủ động tuân theo cấu trúc quen thuộc: Chủ ngữ + động từ ở dạng quá khứ + tân ngữ. Ví dụ: "Anh ấy đã mua một chiếc xe hơi". Trong khi đó, thì quá khứ đơn bị động lại đảo ngược cấu trúc này: Chủ ngữ (là đối tượng chịu tác động) + động từ “to be” ở quá khứ + động từ chính ở dạng quá khứ phân từ + by + tân ngữ (là chủ thể thực hiện hành động). Ví dụ: "Chiếc xe hơi đã được mua bởi anh ấy".
Hoàn cảnh sử dụng thì quá khứ đơn bị động và chủ động
Việc lựa chọn giữa thì quá khứ đơn bị động và chủ động phụ thuộc vào ngữ cảnh và mục đích giao tiếp. Khi muốn nhấn mạnh chủ thể thực hiện hành động, ta sử dụng thì quá khứ đơn chủ động. Ngược lại, khi muốn tập trung vào đối tượng chịu tác động hoặc khi không biết hoặc không muốn đề cập đến chủ thể, thì quá khứ đơn bị động là lựa chọn phù hợp. Ví dụ, trong câu "Ngôi nhà này được xây dựng vào năm 1990", chúng ta không biết ai là người xây dựng, hoặc không muốn đề cập đến họ, nên sử dụng bị động là hợp lý.
Tóm lại, việc phân biệt và sử dụng chính xác thì quá khứ đơn bị động và chủ động là yếu tố quan trọng để đạt hiệu quả giao tiếp cao trong tiếng Anh. Bằng cách hiểu rõ chức năng, cấu trúc và ngữ cảnh sử dụng của từng dạng thức, người học có thể tự tin vận dụng chúng một cách linh hoạt và chính xác trong văn viết cũng như giao tiếp hàng ngày.