Độ co giãn của cầu và cung trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo
Thị trường cạnh tranh hoàn hảo là một mô hình thị trường trong đó có nhiều người bán và người mua, không có sự can thiệp của chính phủ và không có rào cản đối với việc nhập cảnh hoặc xuất cảnh. Trong thị trường này, giá cả và lượng hàng hóa được xác định bởi sự giao dịch giữa người mua và người bán. Để hiểu rõ hơn về độ co giãn của cầu và cung trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo, chúng ta hãy xem xét một ví dụ cụ thể. Dưới đây là bảng thể hiện mức giá và lượng cầu cung của một mặt hàng trong một năm: \begin{tabular}{|c|c|c|} \hline \begin{tabular}{c} Giá \\ (nghìn đồng) \end{tabular} & \begin{tabular}{c} Lượng cầu \\ (triệu đơn vi) \end{tabular} & \begin{tabular}{c} Lượng cung \\ (triệu đơn vi) \end{tabular} \\ \hline 60 & 22 & 14 \\ 80 & 20 & 16 \\ 100 & 18 & 18 \\ 120 & 16 & 20 \\ \hline \end{tabular} a) Để tính độ co giãn của cầu ở giá 80 nghìn đồng, chúng ta cần tính sự thay đổi của lượng cầu khi giá tăng từ 80 nghìn đồng lên 100 nghìn đồng. Từ bảng, ta thấy lượng cầu giảm từ 20 triệu đơn vị xuống còn 18 triệu đơn vị. Độ co giãn của cầu được tính bằng công thức: Độ co giãn của cầu = (Lượng cầu mới - Lượng cầu cũ) / Lượng cầu cũ = (18 - 20) / 20 = -0.1 Tương tự, để tính độ co giãn của cầu ở giá 100 nghìn đồng, chúng ta tính sự thay đổi của lượng cầu khi giá tăng từ 100 nghìn đồng lên 120 nghìn đồng. Từ bảng, ta thấy lượng cầu giảm từ 18 triệu đơn vị xuống còn 16 triệu đơn vị. Độ co giãn của cầu được tính bằng công thức: Độ co giãn của cầu = (Lượng cầu mới - Lượng cầu cũ) / Lượng cầu cũ = (16 - 18) / 18 = -0.111 b) Để tính độ co giãn của cung ở giá 80 nghìn đồng, chúng ta cần tính sự thay đổi của lượng cung khi giá tăng từ 80 nghìn đồng lên 100 nghìn đồng. Từ bảng, ta thấy lượng cung tăng từ 16 triệu đơn vị lên 18 triệu đơn vị. Độ co giãn của cung được tính bằng công thức: Độ co giãn của cung = (Lượng cung mới - Lượng cung cũ) / Lượng cung cũ = (18 - 16) / 16 = 0.125 Tương tự, để tính độ co giãn của cung ở giá 100 nghìn đồng, chúng ta tính sự thay đổi của lượng cung khi giá tăng từ 100 nghìn đồng lên 120 nghìn đồng. Từ bảng, ta thấy lượng cung tăng từ 18 triệu đơn vị lên 20 triệu đơn vị. Độ co giãn của cung được tính bằng công thức: Độ co giãn của cung = (Lượng cung mới - Lượng cung cũ) / Lượng cung cũ = (20 - 18) / 18 = 0.111 c) Để tính giá và lượng cần cân bằng, chúng ta cần tìm giá mà lượng cầu và lượng cung bằng nhau. Từ bảng, ta thấy rằng giá và lượng cần cân bằng là 100 nghìn đồng và 18 triệu đơn vị. d) Nếu chính phủ đặt giá trần là 80 nghìn đồng, chúng ta cần xem xét xem có thiếu hụt không. Từ bảng, ta thấy lượng cầu là 20 triệu đơn vị và lượng cung là 16 triệu đơn vị. Vì lượng cầu lớn hơn lượng cung, có sự thiếu hụt trong thị trường này. Sự thiếu hụt được tính bằng công thức: Sự thiếu hụt = Lượng cầu - Lượng cung = 20 - 16 = 4 triệu đơn vị Vậy, nếu chính phủ đặt giá trần là 80 nghìn đồng, sẽ có một thiếu hụt là 4 triệu đơn vị.