Tất nhiên và ngẫu nhiên: Vai trò của chúng trong sự vận động và phát triển của sự vật và hiện tượng
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường gặp phải những sự vụ và hiện tượng mà chúng ta không thể giải thích hoặc dự đoán trước. Điều này dẫn đến câu hỏi: tại sao con người lại bị bệnh? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần hiểu rõ vai trò của hai yếu tố quan trọng trong sự vận động và phát triển của sự vật và hiện tượng: tất nhiên và ngẫu nhiên. Tất nhiên và ngẫu nhiên tồn tại song song và tương đồng nhau trong sự thống nhất biện chứng. Không có cái tất nhiên thuần túy hoặc ngẫu nhiên thuần túy. Tất nhiên là cái mà luôn vạch đường đi cho mình thông qua vô số cái ngẫu nhiên. Nó là hình thức biểu hiện của tất nhiên và đóng vai trò quyết định trong sự vận động và phát triển của sự vật và hiện tượng. Ngẫu nhiên, trong khi đó, là cái bổ sung cho tất nhiên. Nó là hình thức dưới đó ẩn nấp cái tất yếu và có vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự đa dạng và sự thay đổi. Theo nhà triết học Ph.Ăngghen, những điều mà chúng ta cho là tất yếu lại hoàn toàn do những ngẫu nhiên thuần túy cấu thành. Điều này có nghĩa là những sự vụ và hiện tượng mà chúng ta cho là tất nhiên thực tế là kết quả của những yếu tố ngẫu nhiên. Ngược lại, những sự vụ và hiện tượng mà chúng ta cho là ngẫu nhiên thực tế lại chứa trong mình những yếu tố tất nhiên. Ranh giới giữa cái tất yếu và ngẫu nhiên là tương đối và có thể chuyển hóa lẫn nhau trong những điều kiện nhất định. Áp dụng lý thuyết này vào câu hỏi ban đầu, ta có thể hiểu rằng bệnh tật của con người không chỉ do một yếu tố duy nhất mà là sự kết hợp giữa tất nhiên và ngẫu nhiên. Tất nhiên, có những yếu tố tất nhiên như di truyền và môi trường sống mà đóng vai trò quyết định trong việc con người bị bệnh. Tuy nhiên, cũng có những yếu tố ngẫu nhiên như vi khuẩn và virus mà có thể gây ra bệnh tật. Ranh giới giữa tất nhiên và ngẫu nhiên trong bệnh tật là tương đối và có thể chuyển hóa lẫn nhau. Tóm lại, tất nhiên và ngẫu nhiên đều tồn tại và có vai trò quan trọng trong sự vận động và phát triển của sự vật và hiện tượng. Chúng không tồn tại độc lập mà thường kết hợp với nhau