Tiền tệ làm chức năng thước đo giá trị
Tiền tệ là một phương tiện quan trọng để biểu hiện và đo lường giá trị của các hàng hoá. Để đo lường giá trị của các hàng hoá, tiền tệ cần phải có giá trị. Do đó, tiền tệ làm chức năng thước đo giá trị phải là tiền vàng. Tuy nhiên, để đo lường giá trị hàng hoá không cần thiết phải là tiền mặt. Thay vào đó, chúng ta có thể so sánh với lượng vàng nào đó trong tưởng tượng của mình. Điều này có thể được thực hiện bởi vì giữa giá trị của vàng và giá trị của hàng hoá trong thực tế đã có một tỷ lệ nhất định. Cơ sở của tỷ lệ đó là thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hoá đó. Giá trị hàng hoá được biểu hiện bằng tiền gọi là giá cả hàng hoá. Do đó, giá cả là hình thức biểu hiện bằng tiền của giá trị hàng hoá. Giá cả hàng hoá chịu ảnh hưởng của các nhân tố sau đây: giá trị hàng hoá, giá trị của tiền, và quan hệ cung-cầu về hàng hoá. Tuy nhiên, vì giá trị hàng hoá là nội dung của giá cả, nên trong ba nhân tố này, giá trị vẫn là nhân tố quyết định giá cả. Để chức năng của tiền tệ là thước đo giá trị, tiền tệ cũng phải được quy định một đơn vị. Tiền tệ nhất định làm tiêu chuẩn đo lường giá cả của hàng hoá. Đơn vị đó là một trọng lượng nhất định của kim loại dùng làm tiền tệ. Ở mỗi nước, đơn vị tiền tệ này có tên gọi khác nhau. Đơn vị tiền tệ và các phần chia nhỏ của nó là tiêu chuẩn giá cả. Tác dụng của tiền khi dùng làm tiêu chuẩn giá cả không giống với tác dụng của nó khi dùng làm thước đo giá trị. Là thước đo giá trị, tiền tệ đo lường giá trị của các hàng hoá khác; là tiêu chuẩn giá cả, tiền tệ đo lường bản thân kim loại dùng làm tiền tệ. Nghiên cứu này cho thấy rằng tiền tệ không chỉ là một phương tiện để biểu hiện và đo lường giá trị của các hàng hoá, mà còn làm chức năng thước đo giá trị. Để chức năng này được thực hiện hiệu quả, tiền tệ cần phải được quy định một đơn vị và làm tiêu chuẩn đo lường giá cả của hàng hoá.