Ngành da: Con đường phát triển bền vững và nâng cao giá trị gia tăng
Ngành da của Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển bền vững và nâng cao giá trị gia tăng. Với lợi thế về nguồn nguyên liệu dồi dào và lực lượng lao động có tay nghề, ngành da đã và đang khẳng định vị thế quan trọng trong nền kinh tế. Tuy nhiên, để tiếp tục phát triển trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, ngành da cần có những bước đi chiến lược nhằm nâng cao năng lực sản xuất, đổi mới công nghệ và tạo ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Bài viết này sẽ phân tích thực trạng ngành da Việt Nam, những thách thức đang đặt ra cũng như đề xuất các giải pháp để ngành da phát triển bền vững trong tương lai.
Thực trạng ngành da Việt Nam
Ngành da Việt Nam đã có những bước phát triển ấn tượng trong những năm gần đây. Kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm da liên tục tăng trưởng, đạt gần 20 tỷ USD năm 2022. Các sản phẩm da của Việt Nam đã có mặt tại nhiều thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản. Tuy nhiên, phần lớn các doanh nghiệp trong ngành vẫn chủ yếu làm gia công, xuất khẩu sản phẩm thô với giá trị gia tăng thấp. Công nghệ sản xuất còn lạc hậu, chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường quốc tế. Nguồn nguyên liệu trong nước chưa đáp ứng đủ nhu cầu, phải nhập khẩu với giá thành cao. Bên cạnh đó, vấn đề ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất cũng đang là thách thức lớn đối với sự phát triển bền vững của ngành.
Thách thức đối với ngành da Việt Nam
Ngành da Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình phát triển. Thứ nhất là sự cạnh tranh gay gắt từ các nước trong khu vực như Trung Quốc, Bangladesh, Indonesia. Các nước này có lợi thế về chi phí nhân công thấp và công nghệ sản xuất hiện đại. Thứ hai là yêu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất thân thiện với môi trường từ các thị trường nhập khẩu lớn. Thứ ba là sự thiếu hụt nguồn nguyên liệu chất lượng cao trong nước, dẫn đến phụ thuộc vào nhập khẩu và tăng chi phí sản xuất. Cuối cùng là thách thức về nguồn nhân lực có tay nghề cao, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế và phát triển sản phẩm mới. Những thách thức này đòi hỏi ngành da phải có chiến lược phát triển toàn diện và dài hạn.
Giải pháp nâng cao giá trị gia tăng cho ngành da
Để nâng cao giá trị gia tăng, ngành da cần tập trung vào một số giải pháp then chốt. Trước hết, cần đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ sản xuất hiện đại, tự động hóa để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Tiếp đến, cần chú trọng phát triển nguồn nguyên liệu trong nước thông qua việc hỗ trợ các trang trại chăn nuôi quy mô lớn, áp dụng công nghệ cao. Bên cạnh đó, việc đào tạo và nâng cao tay nghề cho người lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế và phát triển sản phẩm, là rất cần thiết. Cuối cùng, các doanh nghiệp trong ngành cần chuyển dịch từ gia công đơn thuần sang sản xuất theo chuỗi giá trị, tạo ra các sản phẩm có thương hiệu riêng và giá trị cao.
Phát triển bền vững trong ngành da
Phát triển bền vững là xu hướng tất yếu của ngành da trong tương lai. Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải áp dụng các quy trình sản xuất sạch, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường. Việc sử dụng các nguyên liệu tái chế, phát triển các sản phẩm da sinh học là những hướng đi mới đầy tiềm năng. Bên cạnh đó, việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về trách nhiệm xã hội và môi trường như SA8000, ISO 14001 sẽ giúp nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh của ngành da Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Vai trò của chính sách trong phát triển ngành da
Chính sách của Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của ngành da. Cần có các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ mới, phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Việc hỗ trợ xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu sản phẩm da Việt Nam ra thị trường quốc tế cũng rất cần thiết. Ngoài ra, cần có chính sách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế và quản lý sản xuất.
Ngành da Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển bền vững và nâng cao giá trị gia tăng. Với việc tập trung vào đổi mới công nghệ, phát triển nguồn nguyên liệu trong nước, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và áp dụng các quy trình sản xuất thân thiện với môi trường, ngành da có thể vượt qua các thách thức hiện tại và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Sự hỗ trợ từ chính sách của Nhà nước cùng với nỗ lực của các doanh nghiệp trong ngành sẽ là chìa khóa để mở ra một tương lai phát triển bền vững cho ngành da Việt Nam, đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của nền kinh tế đất nước.