Tinh thần yêu nước trong bài thơ "Hai chữ nước nhà" của Trần Tuấn Khải
Bài thơ "Hai chữ nước nhà" của Trần Tuấn Khải là một tác phẩm nổi bật trong tập Bút quan hoài I, xuất bản năm 1924. Bài thơ lấy đề tài lịch sử thời quân Minh xâm lược nước ta, qua lời của người cha Nguyễn Phi Khanh dặn dò con Nguyễn Trãi (trước khi ông bị quân Minh đày sang Trung Quốc) để gửi gắm nỗi lòng của mình. Câu 1: Bài thơ có 8 khổ thơ, mỗi khổ gồm 6 dòng, tổng cộng có 48 dòng thơ. Câu 2: Khổ thơ cuối có vần "sầu - can", nhịp 6-8. Câu 3: Ba từ ngữ thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình về nỗi "thám vong quốc" trong bài thơ là "ảm đạm", "hiu" và "nhường xé tâm can". Những từ ngữ này biểu đạt nỗi đau, nỗi buồn và nỗi lo của nhân vật trước tình hình đất nước bị xâm lược, thể hiện sự khát khao và mong ước được giải phóng, độc lập. Câu 4: Biện pháp tu từ so sánh trong hai câu thơ "Khối Nùng lĩnh như xây khối uất" và "Sóng Long giang nhường vật cơn sầu" giúp tạo nên hình ảnh sinh động, tràn đầy cảm xúc. Khối Nùng lĩnh và Sóng Long giang được so sánh với khối uất và cơn sầu, thể hiện sự nặng nề, trĩu trặc của đất nước trước sự xâm lược của quân Minh. Hình ảnh này giúp người đọc cảm nhận sâu sắc nỗi đau và khát vọng giải phóng của nhân dân ta. Bài thơ "Hai chữ nước nhà" của Trần Tuấn Khải không chỉ thể hiện tình yêu nước, lòng dũng cảm và quyết tâm của nhân dân ta trước sự xâm lược của quân Minh mà còn là lời nhắn nhủ, dặn dò thế hệ trẻ phải nhớ về lịch sử, về tổ tiên và phải luôn giữ vững niềm tin, tinh thần yêu nước. Bài thơ là một tác phẩm có giá trị lịch sử và văn hóa, góp phần làm phong phú thêm nền văn học Việt Nam.