Yếu tố kì ảo - Nét đẹp nghệ thuật trong "Chức phán sự đền Tản Viên" và "Trên đỉnh non Tản" ##
Yếu tố kì ảo là một trong những nét đặc sắc của văn học Việt Nam, góp phần tạo nên sức hấp dẫn và chiều sâu cho tác phẩm. Trong hai tác phẩm "Chức phán sự đền Tản Viên" của Nguyễn Dữ và "Trên đỉnh non Tản" của Nguyễn Tuân, yếu tố kì ảo được khai thác một cách tinh tế, tạo nên những hiệu quả nghệ thuật độc đáo. Trong "Chức phán sự đền Tản Viên", yếu tố kì ảo được thể hiện qua những chi tiết như: sự xuất hiện của thần núi Tản Viên, lời tiên tri của ông về việc con gái của ông sẽ trở thành vợ của một vị tướng tài ba, và sự hóa thân của thần núi thành một con rắn trắng để giúp đỡ con gái mình. Những chi tiết này không chỉ tạo nên sự hấp dẫn, ly kỳ cho câu chuyện mà còn góp phần thể hiện lòng biết ơn, sự tôn kính của nhân dân đối với thần núi Tản Viên. Yếu tố kì ảo trong "Trên đỉnh non Tản" lại mang màu sắc hiện thực hơn. Nguyễn Tuân sử dụng những chi tiết kì ảo như: sự xuất hiện của những con chim lạ, tiếng chuông chùa vọng về, những câu chuyện truyền thuyết về núi Tản Viên để tạo nên một không gian huyền bí, thơ mộng. Qua đó, tác giả muốn thể hiện sự hùng vĩ, uy nghiêm của thiên nhiên và khơi gợi những suy tưởng về lịch sử, văn hóa của dân tộc. Sự khác biệt trong cách khai thác yếu tố kì ảo giữa hai tác phẩm thể hiện sự khác biệt về thời đại và phong cách sáng tác của hai tác giả. Nguyễn Dữ sử dụng yếu tố kì ảo để phục vụ cho mục đích giáo dục, ca ngợi đạo đức, lòng nhân ái. Còn Nguyễn Tuân lại sử dụng yếu tố kì ảo để tạo nên một không gian nghệ thuật độc đáo, thể hiện cái đẹp của thiên nhiên và khơi gợi những suy tưởng về văn hóa, lịch sử. Tuy nhiên, cả hai tác phẩm đều sử dụng yếu tố kì ảo một cách khéo léo, tạo nên những hiệu quả nghệ thuật độc đáo. Yếu tố kì ảo không chỉ góp phần tạo nên sự hấp dẫn, ly kỳ cho câu chuyện mà còn giúp tác giả thể hiện những ý tưởng, tư tưởng sâu sắc về cuộc sống, con người và xã hội. Kết luận: Yếu tố kì ảo là một nét đẹp nghệ thuật đặc sắc trong văn học Việt Nam. Trong "Chức phán sự đền Tản Viên" và "Trên đỉnh non Tản", yếu tố kì ảo được khai thác một cách tinh tế, tạo nên những hiệu quả nghệ thuật độc đáo, góp phần làm nên giá trị nghệ thuật của hai tác phẩm.