Vai trò của yếu tố hiện thực và lãng mạn trong
Yếu tố hiện thực là nền tảng vững chắc, là bệ phóng để yếu tố lãng mạn bay cao bay xa hơn trong các tác phẩm văn học. Chính sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố hiện thực và lãng mạn đã tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt cho nhiều tác phẩm văn học, trong đó có “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ và “Vợ nhặt” của Kim Lân.
Bản Chất Của Hiện Thực Và Lãng Mạn Trong Văn Học
Yếu tố hiện thực trong văn học phản ánh cuộc sống chân thực của con người, từ những điều bình dị đến những góc khuất tăm tối. Nó tái hiện lại hiện thực xã hội, số phận con người một cách khách quan, trực diện và sâu sắc. Yếu tố lãng mạn lại hướng đến cái đẹp lý tưởng, thể hiện khát vọng vươn tới một cuộc sống tốt đẹp hơn. Yếu tố lãng mạn thường được thể hiện qua những hình ảnh đẹp, ngôn ngữ bay bổng, lãng mạn, thể hiện cái tôi cá nhân đầy cảm xúc của tác giả.
Sự Giao Thoa Giữa Hiện Thực Và Lãng Mạn Trong Hai Tác Phẩm
Trong “Chuyện người con gái Nam Xương”, Nguyễn Dữ đã sử dụng yếu tố hiện thực để phơi bày bi kịch của người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Số phận của Vũ Nương là kết tinh của những hủ tục hà khắc, của chế độ nam quyền độc đoán, bất công. Nàng là nạn nhân của xã hội phong kiến, bị nghi oan, bị đẩy đến bước đường cùng chỉ vì những lời nói ghen tuông vô căn cứ. Tác giả đã sử dụng yếu tố lãng mạn để minh oan cho Vũ Nương, đồng thời thể hiện khát vọng về một cuộc sống công bằng, hạnh phúc cho người phụ nữ. Hình ảnh Vũ Nương được giải oan dưới thủy cung, được sống một cuộc sống an nhàn, hạnh phúc là minh chứng rõ nét cho yếu tố lãng mạn trong tác phẩm.
Tương tự, trong “Vợ nhặt”, Kim Lân đã khắc họa thành công hiện thực xã hội Việt Nam đầy biến động trong nạn đói năm 1945. Bối cảnh xã hội đói kém, thê lương, cái chết diễn ra hàng ngày đã đẩy người nông dân vào cảnh khốn cùng, bế tắc. Nhân vật Tràng, một người nông dân nghèo khổ, hiền lành bỗng dưng có vợ một cách dễ dàng trong hoàn cảnh éo le. Hạnh phúc đến với Tràng thật bất ngờ như một giấc mơ. Yếu tố lãng mạn được thể hiện qua tâm trạng nôn nao, phấp phỏng của Tràng khi có vợ, qua niềm vui sướng khi được làm chồng, làm cha. Hình ảnh bát cơm trắng, nồi chè khoán ngọt ngào trong ngày đói kém là những điểm sáng ấm áp, là khát vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc của người nông dân.
Ý Nghĩa Của Sự Kết Hợp Giữa Yếu Tố Hiện Thực Và Lãng Mạn
Sự kết hợp hài hòa giữa yếu tố hiện thực và lãng mạn trong hai tác phẩm đã tạo nên giá trị nhân đạo sâu sắc. Các tác giả đã lên án, phê phán xã hội bất công, tàn nhẫn đẩy con người vào bi kịch, đồng thời thể hiện niềm cảm thông sâu sắc với số phận bất hạnh của người phụ nữ, người nông dân. Bên cạnh đó, sự kết hợp này còn thể hiện niềm tin vào bản chất lương thiện của con người, khát vọng về một cuộc sống tốt đẹp hơn, công bằng hơn.
Yếu tố hiện thực và lãng mạn như hai dòng chảy song song, bổ sung, hỗ trợ cho nhau, tạo nên giá trị nhân văn sâu sắc cho tác phẩm. Sự kết hợp hài hòa giữa hai yếu tố này đã tạo nên thành công cho “Chuyện người con gái Nam Xương” và “Vợ nhặt”, khẳng định tài năng của Nguyễn Dữ và Kim Lân trong việc khắc họa hiện thực cuộc sống và thể hiện khát vọng nhân văn cao đẹp.