Ngô Tất Tố và Nghệ thuật Sử dụng Kinh Dịch trong Tiểu Thuyết
Ngô Tất Tố, một trong những nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại, đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng độc giả bằng những tác phẩm phản ánh chân thực cuộc sống của người nông dân Việt Nam trong xã hội phong kiến. Bên cạnh tài năng miêu tả, Ngô Tất Tố còn được biết đến với khả năng sử dụng Kinh Dịch một cách tinh tế và hiệu quả trong các tác phẩm của mình. Bài viết này sẽ phân tích cách Ngô Tất Tố sử dụng Kinh Dịch trong tiểu thuyết, qua đó làm sáng tỏ thêm chiều sâu nghệ thuật của ông. <br/ > <br/ >#### Kinh Dịch và Nghệ Thuật Miêu Tả Tâm Lý Nhân Vật <br/ > <br/ >Kinh Dịch, với hệ thống tượng số và lý luận sâu sắc về vũ trụ, đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều nghệ sĩ, trong đó có Ngô Tất Tố. Ông đã vận dụng tinh thần Kinh Dịch vào việc miêu tả tâm lý nhân vật, đặc biệt là những tâm trạng phức tạp, mâu thuẫn của người nông dân trong xã hội cũ. <br/ > <br/ >Ví dụ, trong tác phẩm "Tắt đèn", Ngô Tất Tố đã sử dụng hình ảnh "lòng người" như một "cái giếng" để miêu tả tâm trạng của chị Dậu. Chị Dậu là một người phụ nữ nông dân nghèo khổ, phải gánh chịu nhiều bất hạnh. Khi bị bọn cai lệ hành hạ, chị Dậu đã vùng lên chống trả, nhưng sau đó lại rơi vào trạng thái tuyệt vọng, bế tắc. Hình ảnh "cái giếng" tượng trưng cho tâm hồn chị Dậu, lúc thì đầy ắp nước, lúc thì cạn khô, phản ánh sự biến đổi tâm trạng phức tạp của nhân vật. <br/ > <br/ >#### Kinh Dịch và Nghệ Thuật Xây Dựng Cốt Truyện <br/ > <br/ >Kinh Dịch cũng được Ngô Tất Tố sử dụng để xây dựng cốt truyện, tạo nên những tình huống bất ngờ, kịch tính. Ông đã vận dụng nguyên lý "tương sinh tương khắc" trong Kinh Dịch để tạo ra những mâu thuẫn, xung đột giữa các nhân vật, từ đó đẩy câu chuyện lên cao trào. <br/ > <br/ >Trong "Tắt đèn", Ngô Tất Tố đã xây dựng một hệ thống nhân vật đối lập nhau: chị Dậu, người nông dân nghèo khổ, bị áp bức, và bọn cai lệ, đại diện cho quyền lực tàn bạo của chế độ phong kiến. Hai thế lực này luôn đối đầu, tạo nên những xung đột gay gắt, đẩy câu chuyện đến đỉnh điểm. <br/ > <br/ >#### Kinh Dịch và Nghệ Thuật Biểu Đạt Ý Nghĩa <br/ > <br/ >Kinh Dịch không chỉ là nguồn cảm hứng cho Ngô Tất Tố trong việc miêu tả tâm lý nhân vật và xây dựng cốt truyện, mà còn là công cụ để ông thể hiện ý nghĩa của tác phẩm. Ông đã sử dụng những hình ảnh, ẩn dụ, biểu tượng trong Kinh Dịch để truyền tải thông điệp về cuộc sống, về số phận con người. <br/ > <br/ >Ví dụ, trong "Tắt đèn", Ngô Tất Tố đã sử dụng hình ảnh "ngọn đèn" để tượng trưng cho hy vọng, cho sức sống của con người. Ngọn đèn của chị Dậu, dù nhỏ bé, yếu ớt, nhưng vẫn kiên cường tỏa sáng, thể hiện ý chí bất khuất của người nông dân trước áp bức, bất công. <br/ > <br/ >#### Kết Luận <br/ > <br/ >Ngô Tất Tố đã sử dụng Kinh Dịch một cách tinh tế và hiệu quả trong các tác phẩm của mình. Ông đã vận dụng tinh thần Kinh Dịch vào việc miêu tả tâm lý nhân vật, xây dựng cốt truyện và biểu đạt ý nghĩa, tạo nên những tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao, phản ánh chân thực cuộc sống của người nông dân Việt Nam trong xã hội phong kiến. <br/ >