Những cái tên sáng giá trong văn học hiện thực Việt Nam
Trong giai đoạn trước cách mạng, nền văn học Việt Nam đã nổi bật với nhiều tác phẩm hiện thực giá trị, mang đậm dấu ấn của một thời đại không thể nào quên. Trong số những cây bút xuất sắc của nền văn học hiện thực phê phán này, không thể không nhắc đến Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố, Vũ Trọng Phụng và Nguyễn Hồng. Đặc biệt, trong mảng đề tài viết về người nông dân, hai cái tên Kim Lân và Nam Cao với tác phẩm Vợ nhặt và Chí Phèo đã để lại dấu ấn sâu sắc. Tác phẩm Vợ nhặt của Kim Lân và Chí Phèo của Nam Cao không chỉ hiện thực đau đớn, xót xa cho những kiếp người cùng khổ, mà còn mang đậm tính nhân văn sâu sắc. Dù bị cái đói, cái nghèo vùi dập, tình người của nhân vật chính trong cả hai tác phẩm vẫn chưa từng và chưa bao giờ đánh mất cái bản ngã, khiến con người ta thức tỉnh và có hy vọng vào một cuộc sống tốt đẹp hơn. Nam Cao trong tác phẩm Chí Phèo tập trung viết về cái hiện thực khốc liệt và những chi tiết về tình người cao cả, đẩy bi kịch của nhân vật lên cao nhất, lột tả sự tàn ác của chế độ cũ với con người. Trong khi đó, ngòi bút của Kim Lân trong Vợ nhặt lại chan chứa tình cảm hơn, giọng văn nhẹ nhàng và thấm đẫm giá trị nhân văn, hướng đến một tương lai tốt đẹp hơn cho các nhân vật. Sự khác biệt giữa hai tác phẩm này được thể hiện rõ nét trong đoạn kết của cả hai. Trong truyện ngắn Chí Phèo của Nam Cao, nhân vật Chí Phèo chính là điển hình cho số phận bi kịch của người nông dân. Cuộc đời Chí từ khi sinh ra đã bất hạnh vì bị bỏ rơi, phải sống kiếp mồ côi 20 năm, đến khi lớn khôn anh mang một tấm lòng lương thiện bước vào đời, thế nhưng cũng không được như ý nguyện. Cuộc đời anh gần như khép lại bởi cái tính gian dâm của bà ba và cái thói ghen tuông đỏ mắt của Bá Kiến, anh bước vào tù. Cái nhà tù khốn nạn của chế độ thực dân phong kiến, bước vào làm người lương thiện nhưng bước ra thì thành kẻ lưu manh. Chí Phèo trượt dài trên con đường tội lỗi, làm tay sai cho chính kẻ đã hủy hoại đời mình, bán rẻ nhân cách lấy mấy xu bạc sốn. Tóm lại, nền văn học Việt Nam giai đoạn trước cách mạng đã làm nổi bật nên nhiều cái tên sáng giá trong làng văn chương hiện thực với các tác phẩm giá trị mang đậm dấu ấn của một thời đại không thể nào quên. Những tác phẩm của Nguyễn Công Hoan, Ngô Tất Tố, Vũ Trọng Phụng, Nguyễn Hồng, Kim Lân và Nam Cao đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc, thể hiện sự khác biệt và giá trị nhân văn sâu sắc của từng tác giả.