So sánh và đối chiếu đường lối lãnh đạo của Leonid Brezhnev và Nikita Khrushchev

(156 votes)

Trong lịch sử Liên Xô, hai nhà lãnh đạo Leonid Brezhnev và Nikita Khrushchev đã để lại những dấu ấn đặc biệt với những đường lối chính trị và phong cách lãnh đạo khác biệt. Mặc dù cùng là những người kế nhiệm Stalin, nhưng cách thức họ điều hành đất nước và định hướng chính sách đối nội, đối ngoại có nhiều điểm tương phản đáng chú ý. Bài viết này sẽ so sánh và đối chiếu đường lối lãnh đạo của Leonid Brezhnev và Nikita Khrushchev, qua đó làm rõ những điểm giống và khác nhau trong cách thức họ lãnh đạo Liên Xô. #### Bối cảnh lên nắm quyền Nikita Khrushchev lên nắm quyền năm 1953 sau cái chết của Stalin, trong bối cảnh Liên Xô đang trải qua giai đoạn khó khăn sau Chiến tranh Thế giới thứ hai. Ông phải đối mặt với nhiều thách thức như tình trạng kinh tế trì trệ, nạn đói và sự bất mãn của người dân với chế độ độc tài Stalin. Trong khi đó, Leonid Brezhnev lên nắm quyền năm 1964 sau khi lật đổ Khrushchev, khi Liên Xô đã có những bước phát triển nhất định về kinh tế và đối ngoại. Brezhnev thừa hưởng một nền tảng tương đối ổn định hơn so với người tiền nhiệm. #### Chính sách đối nội Về chính sách đối nội, Khrushchev theo đuổi đường lối cải cách mạnh mẽ hơn. Ông tiến hành phi Stalin hóa, nới lỏng kiểm soát xã hội và cải cách nông nghiệp. Khrushchev cũng đẩy mạnh xây dựng nhà ở cho người dân và cải thiện đời sống vật chất. Ngược lại, Brezhnev theo đuổi chính sách bảo thủ hơn, tập trung vào ổn định chính trị và duy trì hiện trạng. Ông khôi phục lại một số chính sách thời Stalin và siết chặt kiểm soát xã hội. Tuy nhiên, Brezhnev cũng chú trọng nâng cao mức sống của người dân thông qua các chính sách phúc lợi. #### Chính sách kinh tế Về kinh tế, Khrushchev theo đuổi nhiều cải cách táo bạo như phân quyền quản lý kinh tế, đẩy mạnh sản xuất hàng tiêu dùng và cải cách nông nghiệp. Ông cũng đề xuất kế hoạch 7 năm đầy tham vọng nhằm đuổi kịp và vượt Mỹ. Tuy nhiên, nhiều cải cách của Khrushchev gặp thất bại và gây bất ổn kinh tế. Ngược lại, Brezhnev theo đuổi chính sách kinh tế thận trọng hơn, tập trung vào ổn định và tăng trưởng từ từ. Ông duy trì hệ thống kế hoạch hóa tập trung và ưu tiên phát triển công nghiệp nặng. Chính sách này mang lại tăng trưởng ổn định trong ngắn hạn nhưng dẫn đến trì trệ về lâu dài. #### Chính sách đối ngoại Trong chính sách đối ngoại, Khrushchev theo đuổi đường lối "chung sống hòa bình" với phương Tây, nỗ lực giảm căng thẳng Chiến tranh Lạnh. Ông cũng ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa. Tuy nhiên, chính sách của Khrushchev cũng gây ra nhiều khủng hoảng như vụ Cuba 1962. Brezhnev theo đuổi chính sách đối ngoại cứng rắn hơn, đẩy mạnh chạy đua vũ trang với Mỹ và can thiệp quân sự vào các nước Đông Âu như Tiệp Khắc 1968. Ông cũng mở rộng ảnh hưởng của Liên Xô ở châu Phi và Trung Đông. Tuy nhiên, Brezhnev cũng theo đuổi chính sách hòa hoãn với phương Tây trong những năm 1970. #### Phong cách lãnh đạo Về phong cách lãnh đạo, Khrushchev nổi tiếng với tính cách bộc trực, thẳng thắn và đôi khi bốc đồng. Ông thường đưa ra các quyết định nhanh chóng và táo bạo mà không cân nhắc kỹ lưỡng. Điều này dẫn đến nhiều chính sách thiếu nhất quán và gây bất ổn. Ngược lại, Brezhnev theo đuổi phong cách lãnh đạo thận trọng và ổn định hơn. Ông ưu tiên sự đồng thuận trong bộ máy lãnh đạo và tránh những thay đổi đột ngột. Tuy nhiên, phong cách này cũng dẫn đến tình trạng trì trệ và thiếu đổi mới trong giai đoạn sau của Brezhnev. #### Di sản để lại Nhìn chung, di sản của Khrushchev và Brezhnev đối với Liên Xô có những điểm tương đồng và khác biệt. Khrushchev để lại dấu ấn với những cải cách táo bạo, nỗ lực phi Stalin hóa và cải thiện đời sống người dân. Tuy nhiên, nhiều chính sách của ông cũng gây bất ổn và thất bại. Brezhnev để lại di sản với giai đoạn ổn định chính trị và kinh tế ban đầu, nhưng cũng dẫn đến tình trạng trì trệ và suy thoái về sau. Cả hai nhà lãnh đạo đều có những đóng góp và hạn chế riêng trong quá trình lãnh đạo Liên Xô. Qua việc so sánh và đối chiếu đường lối lãnh đạo của Leonid Brezhnev và Nikita Khrushchev, có thể thấy hai nhà lãnh đạo này đã để lại những dấu ấn đặc biệt trong lịch sử Liên Xô. Mặc dù có nhiều điểm khác biệt trong phong cách và chính sách, cả Khrushchev và Brezhnev đều phải đối mặt với những thách thức to lớn trong việc lãnh đạo một siêu cường như Liên Xô trong bối cảnh Chiến tranh Lạnh. Việc phân tích và so sánh đường lối lãnh đạo của họ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về lịch sử Liên Xô cũng như những thách thức trong việc điều hành một quốc gia lớn trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.