Liên kết hóa học và quy tắc octet
Bài viết này sẽ giải thích về các loại liên kết hóa học và quy tắc octet, cung cấp ví dụ và công thức Lewis tương ứng. Liên kết hóa trị là một trong những loại liên kết hóa học quan trọng nhất. Trong quá trình hình thành liên kết hóa trị, điện tích và độ âm điện của các nguyên tử đóng vai trò quan trọng. Điện tích của các nguyên tử xác định xem liệu chúng sẽ nhường hay nhận electron để tạo thành liên kết. Độ âm điện cũng quyết định mức độ hút electron của nguyên tử và sự chia sẻ electron giữa các nguyên tử. Tuy nhiên, quy tắc octet không áp dụng trong mọi trường hợp. Ví dụ, trong liên kết cộng hóa trị, quy tắc octet không được sử dụng. Điều này xảy ra khi các nguyên tử không đạt được lớp vỏ thứ hai mà chỉ đạt được lớp vỏ thứ ba. Một ví dụ điển hình là liên kết C, trong đó nguyên tử carbon không đạt được lớp vỏ thứ hai nhưng vẫn có thể tạo liên kết với các nguyên tử khác. Tuy nhiên, quy tắc octet vẫn được áp dụng trong nhiều trường hợp khác. Ví dụ, khi nguyên tử oxi nhận 2 electron, nó sẽ tạo thành anion \( \mathrm{O}^{2-} \). Nguyên tử canxi, với số nguyên tử là 20, nhường 2 electron để tạo thành cation \( \mathrm{Ca}^{2+} \). Hai nguyên tử flo có thể "góp chung electron" để đạt được lớp vỏ thỏa mãn quy tắc octet. Để biểu diễn các liên kết hóa trị và quy tắc octet, chúng ta có thể sử dụng công thức Lewis. Ví dụ, công thức Lewis cho phân tử H2O, NH3 và CH4 là: - Phân tử H2O: Một nguyên tử oxi được kết hợp với hai nguyên tử hydro. Nguyên tử oxi chia sẻ hai cặp electron với hai nguyên tử hydro, tạo thành liên kết cộng hóa trị. Công thức Lewis cho H2O là H-O-H. - Phân tử NH3: Một nguyên tử nitơ được kết hợp với ba nguyên tử hydro. Nguyên tử nitơ chia sẻ ba cặp electron với ba nguyên tử hydro, tạo thành liên kết cộng hóa trị. Công thức Lewis cho NH3 là H-N-H. - Phân tử CH4: Một nguyên tử carbon được kết hợp với bốn nguyên tử hydro. Nguyên tử carbon chia sẻ bốn cặp electron với bốn nguyên tử hydro, tạo thành liên kết cộng hóa trị. Công thức Lewis cho CH4 là H-C-H. Hiểu về các loại liên kết hóa học và quy tắc octet là quan trọng trong việc nắm vững kiến thức về hóa học. Việc áp dụng quy tắc octet và sử dụng công thức Lewis giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc và tính chất của các phân tử và ion hóa học.