Câu hỏi
Câu 1 (4 điểm): Chủ nghĩa duy tâm là gì? Trình bày nguồn gốc ra đời, các hình thức của chủ nghĩa duy tâm. Mỗi hình thức của chủ nghĩa duy tâm, nêu một đại biểu và phân tích quan điểm của nhà triết học đó.
Giải pháp
4.7
(404 Phiếu)
Nguyễn Hoàng Nam
thầy · Hướng dẫn 5 năm
Trả lời
**Câu 1: Chủ nghĩa duy tâm****1. Định nghĩa:**Chủ nghĩa duy tâm là một học thuyết triết học cho rằng ý thức, tinh thần, hoặc ý niệm là cơ sở của thực tại. Nói cách khác, duy tâm cho rằng thực tại được tạo ra hoặc phụ thuộc vào ý thức, chứ không phải ngược lại như chủ nghĩa duy vật cho rằng vật chất là cơ sở của mọi sự tồn tại. Thực tại khách quan, theo quan điểm duy tâm, có thể là một sản phẩm của tâm trí, hoặc ít nhất là không thể hiểu được một cách độc lập với tâm trí.**2. Nguồn gốc ra đời:**Chủ nghĩa duy tâm xuất hiện và phát triển xuyên suốt lịch sử triết học, phản ánh những nỗ lực của con người trong việc tìm hiểu bản chất của thế giới và vị trí của con người trong vũ trụ. Những nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa duy tâm bao gồm:* **Sự hạn chế của tri thức cảm tính:** Con người nhận thức thế giới thông qua giác quan, nhưng giác quan có giới hạn. Điều này dẫn đến những nghi ngờ về tính khách quan của tri thức thu được từ cảm tính.* **Sự phát triển của tư duy trừu tượng:** Sự phát triển của tư duy logic và toán học cho phép con người xây dựng những mô hình lý tưởng, những khái niệm trừu tượng vượt ra ngoài kinh nghiệm cảm tính. Điều này dẫn đến việc đặt câu hỏi về bản chất của thực tại nằm ngoài phạm vi nhận thức trực tiếp.* **Những vấn đề về tôn giáo và thần học:** Tôn giáo thường dựa trên niềm tin vào một thực tại siêu nhiên, một đấng tối cao tạo ra và điều khiển thế giới. Chủ nghĩa duy tâm, trong nhiều trường hợp, tìm cách lý giải những niềm tin này bằng những lập luận triết học.**3. Các hình thức của chủ nghĩa duy tâm:**Chủ nghĩa duy tâm có nhiều hình thức khác nhau, nhưng có thể chia thành các nhóm chính sau:* **Duy tâm khách quan:** Cho rằng ý thức tồn tại độc lập với vật chất, nhưng ý thức là cơ sở của vật chất. Thực tại khách quan được xem là một biểu hiện của ý thức tuyệt đối hoặc một nguyên lý tinh thần tối cao. * **Đại biểu:** **Hegel** (G.W.F. Hegel). Quan điểm: Hegel cho rằng lịch sử là quá trình phát triển của "Tinh thần tuyệt đối" (Geist), một ý thức vũ trụ tiến hóa thông qua các giai đoạn mâu thuẫn và tổng hợp. Thực tại khách quan là sự thể hiện hữu hình của Tinh thần tuyệt đối.* **Duy tâm chủ quan:** Cho rằng chỉ có ý thức cá nhân là thực tại, còn thế giới bên ngoài chỉ là sản phẩm của ý thức cá nhân. * **Đại biểu:** **Berkeley** (George Berkeley). Quan điểm: Berkeley cho rằng "Esse est percipi" (tồn tại tức là được cảm nhận). Thế giới chỉ tồn tại khi được cảm nhận bởi một chủ thể nhận thức. Nếu không có ai cảm nhận, thế giới sẽ không tồn tại. Tuy nhiên, Berkeley tin rằng Thiên Chúa là một chủ thể nhận thức vĩnh cửu, duy trì sự tồn tại của thế giới.* **Duy tâm siêu hình:** Là một dạng duy tâm nhấn mạnh vào sự tồn tại của một thực tại siêu việt, vượt ra ngoài khả năng nhận thức của con người. Đây thường là một thực tại mang tính tôn giáo hoặc thần bí.* **Duy tâm chủ nghĩa lý tưởng:** Nhấn mạnh vào vai trò của ý tưởng, lý tưởng trong việc định hình thực tại. Thực tại được xem là sản phẩm của ý tưởng, của tư duy con người.**Lưu ý:** Sự phân loại các hình thức duy tâm không phải lúc nào cũng rõ ràng và có sự chồng chéo giữa các hình thức. Nhiều nhà triết học duy tâm có những quan điểm phức tạp và không dễ dàng xếp vào một nhóm duy nhất.Đây là một câu trả lời tổng quan về chủ nghĩa duy tâm. Để hiểu sâu hơn, bạn cần nghiên cứu thêm các tác phẩm của các nhà triết học được đề cập và các học thuyết duy tâm khác.