Bức Tranh Tâm Trạng Của Bà Huyện Thanh Quan Trong Bài Thơ Qua Đèo Ngang

essays-star4(304 phiếu bầu)

Bóng chiều buông xuống, nhuộm tím cả đất trời, con người như hòa vào mênh mông đất trời, nhỏ bé và cô đơn. Trong khung cảnh ấy, Qua Đèo Ngang của Bà Huyện Thanh Quan hiện lên như một bức tranh tâm trạng đầy ám ảnh, thể hiện nỗi niềm u hoài, cô đơn của người khách tha hương trước thiên nhiên hùng vĩ mà heo hút.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Cảnh vật hoang sơ, heo hút nơi Đèo Ngang</h2>

Đèo Ngang hiện lên với vẻ hoang sơ, heo hút qua những hình ảnh đầy ám tượng: "bóng xế tà", "cỏ cây chen đá", "lá chen hoa". Thiên nhiên như hòa vào nhau, tạo nên một không gian tĩnh lặng đến rợn ngợp. Câu thơ "Lom khom dưới núi tiều vài chú / Lác đác bên sông chợ mấy nhà" lại càng tô đậm thêm sự vắng vẻ, hiu quạnh của nơi đây. Con người xuất hiện ít ỏi, nhỏ bé giữa khung cảnh thiên nhiên rộng lớn, càng khiến cho lòng người khách thêm phần cô đơn, lạc lõng.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Nỗi niềm hoài cổ của Bà Huyện Thanh Quan</h2>

Giữa khung cảnh non nước hữu tình ấy, nhà thơ bỗng dâng lên nỗi nhớ nước, thương nhà da diết: "Nhớ nước đau lòng con quốc quốc / Thương nhà mỏi miệng cái gia gia". Tiếng kêu "quốc quốc", "gia gia" như vọng lại từ sâu thẳm tâm hồn nhà thơ, thể hiện nỗi niềm hoài cổ, nhớ quê hương da diết. Từ "đau lòng", "mỏi miệng" cho thấy nỗi nhớ ấy đã trở thành nỗi đau đáu, ám ảnh trong tâm trí người khách ly hương.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Tâm trạng cô đơn, sầu muộn của nhà thơ</h2>

Cảnh vật thiên nhiên càng hùng vĩ, bao la, nỗi lòng nhà thơ càng thêm phần cô đơn, sầu muộn. Hai câu thơ cuối bài: "Dừng chân đứng lại trời, non, nước / Một mảnh tình riêng ta với ta" là sự dồn nén cảm xúc của toàn bài. "Dừng chân" trước thiên nhiên rộng lớn, nhà thơ như muốn tìm kiếm một sự đồng cảm, sẻ chia. Thế nhưng, đáp lại lòng người chỉ có "trời, non, nước" vô tri, vô giác. Câu thơ cuối cùng "Một mảnh tình riêng ta với ta" là lời kết đầy cay đắng, thể hiện sự bế tắc, cô đơn tột cùng của nhà thơ.

Bài thơ Qua Đèo Ngang khép lại, nhưng dư âm về một tâm hồn nhạy cảm, chan chứa tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước của Bà Huyện Thanh Quan vẫn còn đọng mãi trong lòng người đọc. Thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng bỗng chở nặng nỗi niềm hoài cổ, nỗi cô đơn, sầu muộn của người khách tha hương. Tất cả tạo nên một bức tranh tâm trạng đầy ám ảnh, mang đậm dấu ấn phong cách thơ của Bà Huyện Thanh Quan.