Áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự trong thực tiễn xử lý tội phạm ma túy

Bài viết này nhằm phân tích sâu hơn về áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự trong thực tiễn xử lý tội phạm ma túy tại Việt Nam.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Điều 123 Bộ luật Hình sự quy định như thế nào về tội phạm ma túy?</h2>Điều 123 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về “Tội sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy”. Cụ thể, người nào có hành vi sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: Có tính chất chuyên nghiệp; Phạm tội nhiều lần; Phạm tội đối với người dưới 18 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người đang cai nghiện ma túy; Phạm tội đối với 02 người trở lên; Sử dụng trẻ em thực hiện hành vi phạm tội. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm: Có tổ chức; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Phạm tội với người từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi; Số lượng ma túy lớn. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 05 triệu đồng đến 500 triệu đồng, phạt quản chế, cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Thực trạng áp dụng Điều 123 trong xử lý tội phạm ma túy hiện nay?</h2>Thực trạng áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự trong xử lý tội phạm ma túy cho thấy cả những mặt tích cực và hạn chế. Về mặt tích cực, Điều 123 đã góp phần trừng trị nghiêm minh các đối tượng phạm tội, nâng cao hiệu quả răn đe, phòng ngừa chung. Số liệu thống kê cho thấy số vụ án ma túy được phát hiện và xử lý tăng qua các năm. Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn một số hạn chế như: Việc áp dụng các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ chưa thực sự thống nhất, còn có sự khác biệt trong nhận thức và áp dụng của các cơ quan tiến hành tố tụng; Công tác điều tra, truy tố, xét xử một số vụ án ma túy còn gặp khó khăn do tính chất phức tạp, tinh vi của loại tội phạm này; Việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong công tác phòng, chống ma túy chưa thực sự hiệu quả.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Khó khăn khi áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự trong thực tiễn?</h2>Việc áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự trong thực tiễn xử lý tội phạm ma túy gặp phải một số khó khăn nhất định. Thứ nhất, việc xác định khối lượng ma túy trong một số trường hợp phức tạp gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là đối với các loại ma túy mới, chưa có trong danh mục. Thứ hai, việc chứng minh hành vi phạm tội trong một số trường hợp gặp khó khăn do tính chất bí mật, tinh vi của loại tội phạm này. Bọn tội phạm thường sử dụng các thủ đoạn tinh vi để che giấu hành vi phạm tội, gây khó khăn cho công tác điều tra, thu thập chứng cứ. Thứ ba, việc phân biệt ranh giới giữa các tội danh liên quan đến ma túy như tàng trữ, vận chuyển, mua bán còn khó khăn do các hành vi này thường có sự đan xen.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Giải pháp nào để nâng cao hiệu quả áp dụng Điều 123?</h2>Để nâng cao hiệu quả áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự trong xử lý tội phạm ma túy, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống ma túy trong quần chúng nhân dân, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật. Bên cạnh đó, cần hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống ma túy, khắc phục những hạn chế, bất cập trong quá trình áp dụng. Đồng thời, cần tăng cường năng lực cho lực lượng chức năng, đặc biệt là lực lượng trực tiếp đấu tranh với tội phạm ma túy, trang bị kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ, phương tiện kỹ thuật hiện đại. Cuối cùng, cần tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống ma túy, trao đổi thông tin, kinh nghiệm, hỗ trợ kỹ thuật.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Vai trò của người dân trong việc áp dụng Điều 123?</h2>Người dân đóng vai trò quan trọng trong việc áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự vào thực tiễn xử lý tội phạm ma túy. Trước hết, người dân cần nâng cao nhận thức, ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa, tố giác tội phạm. Bên cạnh đó, người dân cần tích cực tham gia vào các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống ma túy, góp phần tạo sức mạnh tổng hợp trong công tác đấu tranh với tội phạm ma túy. Ngoài ra, người dân cần phối hợp với cơ quan chức năng trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử tội phạm ma túy, cung cấp thông tin, chứng cứ để đưa tội phạm ra trước pháp luật.

Tóm lại, việc áp dụng Điều 123 Bộ luật Hình sự đóng vai trò quan trọng trong việc đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy. Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn những khó khăn, thách thức cần được khắc phục bằng các giải pháp đồng bộ, toàn diện, từ đó góp phần bảo vệ sức khỏe, trật tự an toàn xã hội.