Nỗi khổ tâm của người nông dân trong "Nhà mẹ Lê" và "Lão Hạc" ##
"Nhà mẹ Lê" của Nguyễn Khải và "Lão Hạc" của Nam Cao là hai tác phẩm tiêu biểu cho văn học hiện thực Việt Nam, phản ánh chân thực cuộc sống cơ cực của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám. Cả hai tác phẩm đều khắc họa nỗi khổ tâm của người nông dân, nhưng mỗi tác phẩm lại có những nét riêng biệt. Trong "Nhà mẹ Lê", tác giả tập trung vào nỗi khổ tâm của người nông dân trong việc giữ gìn truyền thống gia đình. Mẹ Lê, một người phụ nữ tần tảo, hi sinh cả đời cho gia đình, nhưng cuối cùng lại phải chứng kiến cảnh con trai mình sa ngã, gia đình tan vỡ. Nỗi đau của mẹ Lê là nỗi đau của một người mẹ, một người phụ nữ Việt Nam truyền thống, luôn đau đáu vì con cái, vì gia đình. Trong "Lão Hạc", Nam Cao lại tập trung vào nỗi khổ tâm của người nông dân trong việc giữ gìn phẩm giá của bản thân. Lão Hạc, một người nông dân nghèo khổ, phải bán chó, phải tự tử để giữ lại mảnh vườn cho con trai. Nỗi đau của lão Hạc là nỗi đau của một người cha, một người nông dân lương thiện, luôn muốn giữ gìn danh dự, phẩm giá của bản thân. Cả hai tác phẩm đều thể hiện sự đồng cảm sâu sắc của tác giả đối với số phận bi thương của người nông dân. Tuy nhiên, "Nhà mẹ Lê" lại có phần bi kịch hơn, khi mà mẹ Lê phải chứng kiến sự tan vỡ của gia đình, sự sa ngã của con trai. Còn "Lão Hạc" lại có phần bi tráng hơn, khi mà lão Hạc phải tự tử để giữ lại danh dự, phẩm giá của bản thân. Qua hai tác phẩm, chúng ta thấy được nỗi khổ tâm của người nông dân trong xã hội cũ. Họ phải đối mặt với đói nghèo, bệnh tật, chiến tranh, và cả sự bất công của xã hội. Nỗi khổ tâm ấy được thể hiện qua những chi tiết, những lời thoại, những hành động của nhân vật. Cả hai tác phẩm đều là những tiếng kêu cứu, những lời tố cáo mạnh mẽ về một xã hội bất công, tàn bạo.