Nghịch Ngữ trong Văn Tế Nghĩa Sĩ Cân Giuộc: Khắc Hoạ Hình Ảnh Anh Hùng Áo Vải ##

Bài văn tế nghĩa sĩ Cân Giuộc của Nguyễn Đình Chiều là một tác phẩm văn học bất hủ, thể hiện lòng biết ơn và ngợi ca tinh thần bất khuất, kiên cường của những người con đất Việt. Trong bài văn tế, tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ, trong đó có nghịch ngữ, để khắc họa chân dung anh hùng áo vải một cách sinh động và đầy cảm xúc. <strong style="font-weight: bold;">a) Chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung; chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ.</strong> Câu thơ sử dụng nghịch ngữ "chưa quen cung ngựa, đâu tới trường nhung" và "chỉ biết ruộng trâu, ở trong làng bộ" để đối lập giữa cuộc sống bình dị, quen thuộc của người nông dân với cuộc sống hào nhoáng, xa hoa của giới quý tộc. Nghịch ngữ này cho thấy xuất thân của các nghĩa sĩ là những người dân thường, không hề quen thuộc với chiến trận, nhưng khi đất nước lâm nguy, họ đã sẵn sàng đứng lên cầm vũ khí bảo vệ quê hương. Hình ảnh "ruộng trâu" và "làng bộ" gợi lên cuộc sống thanh bình, yên ả, nhưng cũng ẩn chứa sức mạnh tiềm tàng, sẵn sàng bùng nổ khi cần thiết. <strong style="font-weight: bold;">b) Ngoài cật có một manh áo vải nào đợi mang bao tẩu, bầu ngòi; trong tay cầm một ngọn tầm vông, chi nài sắm dao tu, nón gõ.</strong> Câu thơ sử dụng nghịch ngữ "áo vải" và "tầm vông" để đối lập với "bao tẩu, bầu ngòi" và "dao tu, nón gõ". Nghịch ngữ này cho thấy sự thiếu thốn về trang bị của các nghĩa sĩ. Họ chỉ có những vũ khí thô sơ, tự chế, nhưng tinh thần chiến đấu của họ lại vô cùng mãnh liệt. Hình ảnh "áo vải" và "tầm vông" gợi lên sự giản dị, mộc mạc, nhưng cũng ẩn chứa sức mạnh tiềm tàng, sẵn sàng chiến đấu đến cùng. <strong style="font-weight: bold;">c) Sống đánh giặc thác cũng đánh giặc, linh hồn theo giúp cơ bình, muôn kiếp nguyện được trả thù kia; sống thờ vua, thác cũng thờ vua, lời dụ dạy đã rành rành, một chữ ấm đủ đên công đó.</strong> Câu thơ sử dụng nghịch ngữ "sống đánh giặc thác cũng đánh giặc" và "sống thờ vua, thác cũng thờ vua" để thể hiện lòng trung thành và quyết tâm chiến đấu đến cùng của các nghĩa sĩ. Nghịch ngữ này cho thấy tinh thần bất khuất, kiên cường của các nghĩa sĩ, họ sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ đất nước, bảo vệ vua. Hình ảnh "linh hồn theo giúp cơ bình" và "một chữ ấm đủ đên công đó" gợi lên lòng trung thành và sự hy sinh cao cả của các nghĩa sĩ. <strong style="font-weight: bold;">Kết luận:</strong> Nghịch ngữ trong bài văn tế nghĩa sĩ Cân Giuộc đã góp phần khắc họa chân dung anh hùng áo vải một cách sinh động và đầy cảm xúc. Qua những câu thơ sử dụng nghịch ngữ, tác giả đã thể hiện lòng biết ơn và ngợi ca tinh thần bất khuất, kiên cường của những người con đất Việt, đồng thời khẳng định sức mạnh to lớn của lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết.