Thay đổi để phù hợp với vị trí và công việc

Trong cuộc sống, con người cần thay đổi để phù hợp với vị trí và công việc của mình. Tuy nhiên, không bao giờ được đánh mất chính mình - đây là giá trị tư tưởng nhân văn của tác phẩm. Trong truyện "Quang và Tấn", tác giả đã xây dựng tình huống truyện đặc sắc để thể hiện sự thay đổi và phát triển của nhân vật. Truyện tái hiện theo tình huống gặp gỡ ngẫu nhiên, nhẹ nhàng khiến chúng ta có những suy ngẫm sâu sắc hơn về lẽ sống ở đời. Nhân vật Tấn, sau nhiều năm gặp lại Quang, đã trở thành "anh hùng" và trở nên trịnh trọng, xa cách với Quang. Tuy nhiên, khi hai nhân vật gặp lại, Tấn có cơ hội giãi bày lòng mình và hai nhân vật thấu hiểu nhau, tình bạn gắn bó sâu sắc hơn. Tác giả cũng xây dựng nhân vật một cách đặc sắc. Nhân vật trong truyện được xây dựng dựa trên cảm hứng thế sự, một đặc điểm riêng của truyện Nguyên Quang Sáng sau 1975. Khác với nhân vật trong truyện ngắn trước 1975 luôn sống trong sự đối lập giữa ta và địch, trong ý thức đấu tranh kiên cường, nhân vật trong truyện ngắn sau 1975 mang đậm tích chất đời thường, nghệ thuật đời thường hoá cái phi thường đã khiến những người anh hùng trở nên gân gũi, một anh hùng như nhân vật Tấn khi được trở về là chính mình cũng vô tư, xê xê, "điệu đời" như bao người bình thường khác. Ngôn ngữ môc mạc, giản dị, đậm chất Nam Bộ cũng là một nét đặc sắc trong truyện. Cách xưng hô "mầy - tao", những đoạn nói về kỷ niệm, về quê hương: "Chúng tôi lại nhắc đến mùa nước nôi, mùa giăng câu, mùa đặt lộp đặt lợ trên đồng nước" thể hiện sự chân thật và tự nhiên của ngôn ngữ. Tác giả đã đánh giá cao nghệ thuật xây dựng tình huống truyện đặc sắc, cách kể chuyện tự nhiên, chân thật, ngôn ngữ mộc mạc, giản dị, xây dựng nhân vật qua hành động, đối thoại. Qua câu chuyện về tình bạn lính của hai nhân vật Tấn và Quang, chúng ta có thêm nhiều cách nhìn nhận hơn về những mối quan hệ, những chiêm nghiệm, triết lí trong cuộc sống đời thường. Tóm lại, tác giả đã xây dựng truyện một cách đặc sắc, thể hiện sự thay đổi và phát triển của nhân vật, sử dụng ngôn ngữ mộc mạc, giản dị và xây dựng nhân vật qua hành động, đối thoại. Qua câu chuyện về tình bạn lính của hai nhân vật Tấn và Quang, chúng ta có thêm nhiều cách nhìn nhận hơn về những mối quan hệ, những chiêm nghiệm, triết lí trong cuộc sống đời thường.