Hình bóng của Nguyễn Du trong Tiểu Thanh và Thúy Kiều

Trong văn học, hình bóng của một tác giả thường được hiểu là hình ảnh hay dấu ấn của con người thực của tác giả. Hình bóng này có thể được thể hiện trực tiếp trong thơ, truyện hay kí, hoặc gián tiếp thông qua các nhân vật. Trong hai tác phẩm nổi tiếng của Nguyễn Du, Độc Tiểu Thanh kí và Truyện Kiều, hình bóng của tác giả được thể hiện qua hai nhân vật nữ Tiểu Thanh và Thúy Kiều, mỗi nhân vật mang một cách thể hiện riêng. Trong Độc Tiểu Thanh kí, một bài thơ trữ tình, Nguyễn Du đã đồng nhất nỗi cô đơn và thiếu vắng tri âm của Tiểu Thanh với tình trạng tương tự của chính mình. Bất hạnh của Tiểu Thanh cũng là bất hạnh của Nguyễn Du, và sự thương xót đối với Tiểu Thanh cũng chính là cách Nguyễn Du thương xót chính mình. Như vậy, qua Tiểu Thanh, Nguyễn Du đã thể hiện một phần nào hình bóng của mình trong tác phẩm. Trong Truyện Kiều, một truyện thơ Nôm, hình bóng của Nguyễn Du được thể hiện gián tiếp qua nhân vật Thúy Kiều. Có thể nhận thấy một số biểu hiện gần gũi và tương đồng giữa số phận và cốt cách của Thúy Kiều với Nguyễn Du. Cả hai đều trải qua cuộc đời chìm nổi và khốn khó, đều mang trong mình sự đa sầu và đa cảm. Như vậy, qua Thúy Kiều, Nguyễn Du đã thể hiện một phần nào hình bóng của mình trong tác phẩm này. Hai tác phẩm thuộc hai thể loại khác nhau đã cho thấy rõ rằng Nguyễn Du đã dùng hết tâm huyết và trải nghiệm đau thương của chính mình để viết nên những tác phẩm vừa là bức tranh sinh động về "những điều trông thấy", vừa là tiếng kêu thương, da diết mãi nỗi "đau đớn lòng". Hình bóng của Nguyễn Du trong Tiểu Thanh và Thúy Kiều đã gợi lên những cảm xúc sâu sắc và tạo nên những tác phẩm vĩ đại của văn học Việt Nam.