Vườn chuối phía tây thành: Một khúc nhạc buồn thỉu

Vườn chuối phía tây thành là một nơi đặc biệt, nằm trên một nền đất rộng đổ sát vào chân thành. Vườn chuối này không chỉ mang lại sự vững chãi cho lầu gạch ngoài thành, mà còn là nơi sinh trưởng của lũ cây chuối mật. Với sự um tùm và tàu lá rộng, vườn chuối này che kín cả bóng mặt trời và trở thành một nơi ẩm ướt, bừa bộn với loài nấm dại sinh nở. Khoảng đất phía sau kho lúa xây trong thành không có vết chân người, tạo nên một không gian hoang sơ và yên tĩnh. Mỗi buổi chiều, khi mặt trời lặn, mấy con chim không tổ tìm đến vườn chuối này để ngủ. Tuy nhiên, vườn chuối cao vút và tàu lá chuối trống trải không đủ làm tổ cho loài chim, vì vậy chúng kêu mấy tiếng thưa thớt rồi lại bay qua ngọn thành. Trong tiết mưa dầm, những trận mưa Ngân đổ lên vườn chuối tạo nên một khúc nhạc buồn thỉu. Vườn chuối phía tây thành không giống như mọi ngày, nó trở nên quang đãng hơn. Trên mặt cỏ ngổn ngang, nhựa thẫm màu đã bị không khí làm se lại và kết thành những khối keo quyện chặt lấy bùi cỏ gà. Cùng một buổi chiều, mấy người vợ lính cơ đứng trong luống bãi dâu trồng ở dưới chân thành, sát ngay với bờ hào, được nghe tiếng người hát trên ngọn thành. Tiếng hát đó vang lên từ vườn chuối im lìm của mọi ngày. Tiếng người trên mặt ngọn thành cũ hát về trời nổi cơn lốc, cảnh u sầu, tiếng loa và hồi chiêng. Họ hát về sự sống không thù nhau, chết không oán nhau và sự thừa chịu lệnh. Họ hát về người ngồi cho vững và cho ngọt nhát dao. Những câu hát này khiến những thân cây chuối đổ xuống mặt đất kêu roạt roạt. Bọn người đàn bà hái dâu ngừng tay bứt lá, nghiêng đầu lắng nghe kỹ. Cái bài hát năm mươi tư chữ nghe như bài sai của thầy phù thủy, đã hát đi hát lại đến mấy lần. Cứ xong mỗi câu thì lại có một tiếng roạt. Chỉ có cây chuối bị chặt mạnh mình lìa hẳn gốc, đổ vật xuống mặt đất thì mới kêu roạt roạt như vậy thôi. Nhưng mà ai chặt chuối? Không phải hẳn là cấm địa, nhưng góc thành sau kho lúa kia cũng là một miếng đất. Vườn chuối phía tây thành mang đến một cảm giác buồn thỉu, từ khúc nhạc mưa rơi