Nên hay không nên bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT: Lợi ích và thách thức

Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông (THPT) từ lâu đã trở thành một cột mốc quan trọng trong hành trình học tập của học sinh Việt Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, việc có nên duy trì kỳ thi này hay không đã và đang gây ra nhiều tranh luận sôi nổi trong xã hội. Việc loại bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT được cho là có thể mang lại nhiều lợi ích thiết thực, nhưng đồng thời cũng đặt ra không ít thách thức cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Cơ hội để giảm tải áp lực học tập và định hướng nghề nghiệp</h2>

Một trong những lý do chính khiến nhiều người ủng hộ việc bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT là mong muốn giảm tải áp lực học tập cho học sinh. Hàng năm, học sinh lớp 12 phải đối mặt với một khối lượng kiến thức khổng lồ để chuẩn bị cho kỳ thi quan trọng này. Điều này khiến các em phải học tập căng thẳng, thậm chí là học lệch, học tủ để đạt được điểm số cao, thay vì tập trung phát triển năng lực và theo đuổi đam mê cá nhân. Việc loại bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện cho học sinh có thêm thời gian để khám phá bản thân, tham gia các hoạt động ngoại khóa, từ đó định hướng nghề nghiệp phù hợp với năng lực và sở thích của bản thân.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Nâng cao chất lượng giáo dục đại học và tạo sự công bằng trong tuyển sinh</h2>

Bên cạnh đó, việc bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Khi không còn áp lực từ kỳ thi này, chương trình giáo dục phổ thông có thể được đổi mới theo hướng thực tiễn và linh hoạt hơn, tập trung phát triển năng lực tư duy, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng sáng tạo cho học sinh. Điều này sẽ giúp các em có sự chuẩn bị tốt hơn cho bậc học cao hơn, thay vì chỉ tập trung vào việc học thuộc lòng để thi cử. Hơn nữa, việc các trường đại học tự chủ trong tuyển sinh dựa trên nhiều tiêu chí đánh giá toàn diện hơn, thay vì chỉ dựa vào điểm thi tốt nghiệp THPT, sẽ tạo ra sự công bằng cho các thí sinh đến từ các vùng miền, điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Thách thức trong việc đảm bảo chất lượng đầu ra của hệ thống giáo dục phổ thông</h2>

Mặc dù vậy, việc bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng đặt ra một số thách thức cần được xem xét cẩn trọng. Một trong những lo ngại lớn nhất là làm sao để đảm bảo chất lượng đầu ra của hệ thống giáo dục phổ thông khi không còn kỳ thi chung để đánh giá năng lực học sinh trên phạm vi toàn quốc. Nếu không có một hệ thống kiểm định chất lượng giáo dục chặt chẽ và hiệu quả, việc bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT có thể dẫn đến tình trạng học sinh tốt nghiệp THPT nhưng không đủ kiến thức, kỹ năng cơ bản để học tiếp lên đại học hoặc tham gia vào thị trường lao động.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Khó khăn trong việc xây dựng một hệ thống tuyển sinh đại học minh bạch và hiệu quả</h2>

Thách thức tiếp theo là việc xây dựng một hệ thống tuyển sinh đại học minh bạch, công bằng và hiệu quả khi không còn điểm thi tốt nghiệp THPT làm căn cứ chính. Việc mỗi trường đại học tự đưa ra các tiêu chí tuyển sinh riêng có thể tạo ra sự phức tạp, khó khăn cho thí sinh trong việc lựa chọn trường và nộp hồ sơ. Hơn nữa, điều này cũng có thể tạo kẽ hở cho tiêu cực trong tuyển sinh, đặc biệt là trong bối cảnh ý thức tuân thủ pháp luật và đạo đức nghề nghiệp của một bộ phận cán bộ, giáo viên còn hạn chế.

Tóm lại, việc có nên bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT hay không là một vấn đề phức tạp, cần được xem xét kỹ lưỡng trên nhiều phương diện. Mặc dù việc loại bỏ kỳ thi này có thể mang lại một số lợi ích nhất định, nhưng cũng tiềm ẩn những thách thức không nhỏ. Để đưa ra quyết định phù hợp, cần có sự tham gia, đóng góp ý kiến của các chuyên gia giáo dục, nhà quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh, đồng thời phải có lộ trình, giải pháp cụ thể để khắc phục những hạn chế, bất cập có thể xảy ra.