Khóc trong văn học Việt Nam: Từ bi kịch đến sự đồng cảm.

Nước mắt, những giọt long lanh chứa đựng biết bao tâm tư, tình cảm. Trong dòng chảy văn học Việt Nam, nước mắt - hay chính xác hơn là tiếng khóc - đã trở thành một mảng đề tài đầy xúc động, in đậm dấu ấn trong lòng người đọc. Từ những tiếng khóc bi ai, thê lương của thân phận nhỏ bé trước phong ba bão táp cuộc đời, đến những giọt nước mắt xót xa, nghẹn ngào trước những mất mát, chia ly, văn học Việt Nam đã vẽ nên bức tranh đa sắc về tiếng khóc, đưa người đọc đi từ bi kịch đến sự đồng cảm sâu sắc.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Tiếng khóc bi kịch của thân phận nhỏ bé</h2>

Văn học hiện thực phê phán Việt Nam đầu thế kỷ XX đã ghi dấu ấn đậm nét với những tiếng khóc đầy bi kịch của những con người nhỏ bé, chịu nhiều bất công, áp bức trong xã hội. Tiếng khóc của chị Dậu trong "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố là tiếng kêu ai oán, đầy uất ức của người phụ nữ nông dân bị dồn ép đến đường cùng. Tiếng khóc của Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của Nam Cao lại là tiếng kêu tuyệt vọng, đầy ai oán của một con người bị cướp đi linh hồn, lạc lõng và khao khát được trở về với cuộc sống lương thiện. Những tiếng khóc ấy, tuy mang màu sắc bi thương, nhưng lại là lời tố cáo đanh thép, thức tỉnh lương tri con người trước những bất công của xã hội.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Tiếng khóc xót xa của tình yêu dang dở</h2>

Tình yêu - đề tài muôn thuở trong văn học - cũng là nơi tiếng khóc được thể hiện một cách đầy xúc động. Nỗi đau chia ly, mất mát trong tình yêu đã khơi nguồn cho những tiếng khóc đầy xót xa, ám ảnh người đọc. "Chinh phụ ngâm" với những câu thơ đầy ai oán đã khắc họa thành công nỗi lòng của người chinh phụ trong cảnh chờ chồng mòn mỏi, da diết khát khao hạnh phúc lứa đôi. Còn trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du, tiếng khóc của Thúy Kiều khi phải chia tay Kim Trọng, khi bị đẩy vào lầu xanh, hay khi đau đớn nhận ra sự phụ bạc của người mình yêu thương đã chạm đến tận cùng nỗi đau của một trái tim đầy thương tổn.

<h2 style="font-weight: bold; margin: 12px 0;">Tiếng khóc lay động lòng trắc ẩn</h2>

Bên cạnh những tiếng khóc bi kịch, xót xa, văn học Việt Nam còn ghi nhận những giọt nước mắt chan chứa tình thương, lay động lòng trắc ẩn trong lòng người đọc. Đó là tiếng khóc nghẹn ngào của bé Hồng trong "Những ngày thơ ấu" của Nguyên Hồng khi gặp lại mẹ sau bao năm xa cách, là giọt nước mắt lăn dài trên má ông Sáu trong "Chiếc lược ngà" của Nguyễn Quang Sáng khi nhận ra tình cảm thiêng liêng của bé Thu. Những tiếng khóc ấy, tuy không bi lụy, thê lương, nhưng lại có sức lay động mạnh mẽ, đánh thức tình yêu thương, lòng nhân ái trong mỗi con người.

Từ những tiếng khóc bi ai, tuyệt vọng đến những giọt nước mắt xót xa, cảm động, văn học Việt Nam đã cho thấy khả năng biến hóa đa dạng của tiếng khóc, đưa người đọc đi qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau. Qua đó, ta thêm thấu hiểu những nỗi đau, những bất hạnh, đồng thời thêm trân trọng những giá trị nhân văn cao đẹp được gửi gắm qua từng trang văn. Tiếng khóc trong văn học Việt Nam, chính là cầu nối đưa con người đến gần nhau hơn, để từ đó, sự đồng cảm, sẻ chia được lan tỏa.