thuật còn rất it biết thơ vǎn yêu nước của Nguyễn Đình Chiều, khúc ca hùng tráng của phong trào yêu nước chồng thực dân Pháp. Nguyễn Đình Chiều là một nhà thơ yêu nước mà tác phẩm là những trang bất hủ ca ngợi cuộc chiến đấu oanh liệt của nhân dân ta chống bọn xâm lược. Ông vốn là một nhà nho sinh trưởng ở đất Đồng Nai hào phóng, lại sống giữa lúc đất nước lâm nguy, vua nhà Nguyễn cam tâm bán nước để giữ ngai vàng.nhưng khắp nơi, nhân dân và sĩ phu anh dũng đứng lên đánh giặc cứu nước. Vì mù cả hai mắt, hoạt động của người chiến sĩ yêu nước Nguyễn Đình Chiều chủ yếu là thơ vǎn. Những tác phẩm đó, ngoài những giá trị vǎn nghệ, còn quý giá ở chỗ nó soi tỏ tâm hồn trong sáng, cao quý lạ thường của tác giả và ghi lại lịch sử của một thời khổ nhục nhưng vĩ đại! "Kiến nghĩa bắt vi vô dõng dã!". Đời sống và hoạt động của Nguyễn Đình Chiểu là một tấm gương anh dũng. Cảnh đất nước cũng như cảnh riêng càng long đong, đen tối, thì khí tiết của người chí sĩ yêu nước càng cao cả, rạng rỡ: "Sự đời thà khuất đôi tròng thịt/Lòng đạo xin tròn một tấm gương!". Cuộc đời và thơ vǎn của Nguyễn Đình Chiều là của một chiến sĩ hi sinh phấn đấu vì nghĩa lớn. Thơ vǎn của Nguyễn Đình Chiều là thơ vǎn chiến đấu, đánh thǎng vào giặc ngoại xâm và tôi tớ của chúng: "Học theo ngòi bút chí công/ Trong thơ cho ngụ tấm lòng Xuân thu!" hay: "Chở bao nhiêu đạo thuyền không khǎm/ Đâm mấy thằng gian bút chǎng tà."Đối với Nguyễn Đình Chiều, cầm bút, viết vǎn là một thiên chức. Và Nguyễn Đình Chiều trọng chức trách của mình chừng nào thì càng khinh miệt bọn lợi dụng vǎn chương để làm việc phi nghĩa chừng nảy.. "Thấy nay cũng nhóm vǎn chương/ Vóc dê da cop khôn lường thực hư!" [...] Thơ vǎn yêu nước của Nguyễn Đình Chiều, một phần lớn là những bài vǎn tế, ca ngợi những người anh hùng suốt đời tận trung với nước và than khóc những người liệt sĩ đã trọn nghĩa với dân. Ngòi bút - tâm hồn trung nghĩa của Nguyễn Đình Chiều - đã diễn tả, thật sinh động và não nùng, cảm tình của dân tộc đối với người chiến sĩ của nghĩa quân, vốn là người nông dân, xưa kia chi quen cày cuốc, bỗng chốc trở thành người anh hùng cứu nước. Chúng ta hãy đọc lại nhiều đoạn trong bài "Vǎn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc ' [...] Bài vǎn ấy của Nguyên Đình Chiều làm chúng ta nhớ bài "Bình Ngô đại cáo" của Nguyễn Trãi. Hai bài vǎn hai cảnh ngộ, hai thời buổi nhưng một dân tộc. Bài cáo của Nguyên Trãi là khúc ca khài hoàn, ca ngọi những chiến công oanh liệt chưa từng thấy, biểu dương chiến thẳng làm rạng rỡ nước nhà.Bài "Vǎn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc" là khúc ca những người anh hùng kiếp nguyện được trả thù kia...". Có lẽ dưới suối vàng, linh hồn của Nguyễn Đình Chiều và những nghĩa quân lúc bấy giờ, ngày nay phần nào đã được hà da. (Bài viết vào tháng 7/1963 nhân dịp ki niệm 75 nǎm ngày mất của Nguyễn Đình Chiều, in trong: Tuyển tập Phạm Vǎn Đồng , NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2008) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Vǎn bản trên bàn về vấn đề gì? Câu 2. Người viết đã sử dụng hai câu nào trong bài để nêu nhận xét khái quát, chính xác và sinh động về đặc điểm, giá trị vǎn thơ của Nguyễn Đinh Chiều? Câu 3. Nêu nhận xét về việc lựa chọn và sử dụng bằng chứng của người viết trong vǎn bản. Câu 4. Mục đích so sánh hai vǎn bản Vǎn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiều) và Bình Ngô đại cả (Nguyễn Trãi) là gì? Câu 5. Kết thúc vǎn bản, tác giả viết:suối vàng, linh hồn của Nguyễn Đình Chiều và những nghĩa quân lúc bấy giờ, ngày nay phần nào đã được hà dạ". Hãy liên hệ với thực tiễn hiện nay để đưa ra 1 lẽ/ bằng chứng khẳng định sau hơn nửa thế ki (tính từ khi tác giả viết bài này - nǎm 1963)niềm tin, niềm vọng của tác giả đã trở thành hiện thực.